Leczenie nakładkami ortodontycznymi – stosowanie tych zasad pomoże osiągnąć najlepsze rezultaty

Przezroczyste nakładki zrewolucjonizowały podejście do leczenia ortodontycznego, zapewniając skuteczną, komfortową i dyskretną alternatywę dla tradycyjnych aparatów na zęby. Tego rodzaju leczenie wymaga szczególnej współpracy między pacjentem a lekarzem oraz świadomości kluczowych aspektów terapii. Z okazji Światowego Dnia Uśmiechu warto zwrócić uwagę na trzy „złote zasady” w drodze do zdrowego zgryzu podczas leczenia alignerami. Obejmują one stały nadzór lekarza podczas terapii, stosowanie się do zaleceń oraz dbanie o higienę jamy ustnej. Jak je stosować, by utrzymać zdrowe zęby przez cały proces?

Alignery to przezroczyste, zdejmowane nakładki, które dokładnie przylegają do zębów, stopniowo przesuwając je do pożądanej pozycji. Wiele osób preferuje tę metodę leczenia ze względu na „niewidoczność” nakładek, komfort i wygodę użytkowania – co czyni je dobrą opcją dla dorosłych i nastolatków poszukujących dyskretnego i skutecznego leczenia ortodontycznego. W przeciwieństwie do metalowych aparatów, alignery nie mają zamków ani drutów, które mogą powodować dyskomfort i rany w jamie ustnej. Planowanie terapii alignerami odbywa się cyfrowo, co zapewnia precyzyjny i przewidywalny proces prowadzący do prostego uśmiechu. Leczenie nakładkami często wymaga mniejszej liczby wizyt u ortodonty, ponieważ pacjenci zmieniają nakładki samodzielnie co ok. 7-14 dni, zgodnie z zaleceniami lekarza. Najbardziej zaawansowanym systemem przezroczystych nakładek jest system Invisalign^®, z którego skorzystało już ponad 18,2 miliona osób na świecie.

Opieka lekarska na pierwszym miejscu

Ważnym kryterium przy wyborze leczenia alignerami jest nadzór wykwalifikowanego lekarza stomatologa lub ortodonty, który jako specjalista odpowiada za planowanie, przebieg i wyniki leczenia. Terapia prowadzona przez lekarza daje pewność, że leczenie jest dostosowane do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta, co zmniejsza ryzyko powikłań i pozwala osiągnąć oczekiwane rezultaty. Według badań prowadzonych od 2021 r., 88 proc. Europejczyków uważa, że konsultacje z lekarzem na początku terapii alignerami oraz utrzymanie stałego kontaktu przez cały okres jej trwania są kluczowe. Jedna czwarta ankietowanych wciąż jednak postrzega leczenie nakładkami jako czysto kosmetyczny zabieg, który nie wymaga specjalistycznej wiedzy medycznej. To podkreśla potrzebę edukacji pacjentów na temat istotnej roli lekarzy w terapii alignerami.

– Leczenie ortodontyczne polega na przemieszczaniu zębów w tkance kostnej, czasem nawet na wprowadzaniu zmian wymiarów lub położenia samej kości. Jeśli nie zostanie przeprowadzone prawidłowo, może prowadzić do potencjalnie nieodwracalnych i kosztownych powikłań, takich jak utrata zębów, pogorszenie stanu dziąseł i przyzębia, czy niekorzystne zmiany w zgryzie. Należy wyraźnie podkreślić, że terapia alignerami to procedura medyczna, wymagająca wiedzy specjalisty, który zapewni skuteczność i bezpieczeństwo. Kluczowe przed rozpoczęciem leczenia jest przeprowadzenie odpowiedniej, pełnej diagnostyki pacjenta, w tym wykonanie skanów uzębienia, badań RTG, analizy ustawienia szczęki i żuchwy, zębów, zgryzu oraz ich relacji do struktur kostnych, a także wykonanie zdjęć twarzy, uśmiechu i zębów  – mówi lek. dent. Paweł Machała, specjalista ortodonta.

Przy wyborze leczenia alignerami warto kierować się opiniami lekarzy, ugruntowaną pozycją marki na rynku oraz zaleceniami towarzystw stomatologicznych. Na przykład jedynym systemem alignerów w Polsce, który uzyskał rekomendację Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego jest system Invisalign, co potwierdza, że jest to sprawdzona metoda leczenia, gwarantująca stały nadzór profesjonalisty. Terapię tym systemem mogą zalecić wyłącznie certyfikowani lekarze stomatolodzy lub ortodonci, którzy jednocześnie mają dostęp do programów edukacji klinicznej i narzędzi cyfrowych potrzebnych do oferowania tej opcji leczenia w swoich praktykach.

Trzymanie się zaleceń lekarza

Dobrze zaplanowane leczenie ortodontyczne i nadzór lekarza są niezbędne, ale równie istotne w zapewnieniu skutecznej terapii alignerami jest stosowanie się pacjenta do zaleceń specjalisty. Przede wszystkim, aby osiągnąć pożądane rezultaty w określonym czasie, pacjenci powinni nosić nakładki przez co najmniej 22 godziny na dobę, zdejmując je jedynie podczas jedzenia, picia i higieny jamy ustnej. Badanie przeprowadzone w Niemczech wykazało, że 36 proc. pacjentów ściśle przestrzegało zaleceń swojego ortodonty, 38,3 proc. przestrzegało ich dobrze, a aż 25,7 proc. – niewystarczająco. Warto pamiętać, że stosowanie się do zaleceń może zwiększyć satysfakcję pacjenta z leczenia i zminimalizować ryzyko powikłań.

– Sukces leczenia alignerami w dużej mierze zależy od zaangażowania pacjenta, rozumianego jako noszenie nakładek przez ściśle określony przez lekarza czas, przestrzeganie harmonogramu zmian kolejnych zestawów nakładek oraz odbywanie wszystkich zaplanowanych wizyt kontrolnych. Utrzymanie tej dyscypliny jest warunkiem tego , że każdy aligner prawidłowo przylegał do zębów, skutecznie je przesuwając. Przestrzeganie ogólnych zaleceń lekarza może również znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia nagłych sytuacji awaryjnych – dodaje lek. dent. Paweł Machała, specjalista ortodonta.

Higiena jamy ustnej gdziekolwiek jesteś

Kolejna kluczowa kwestia podczas leczenia alignerami to prawidłowa higiena jamy ustnej, niezależnie od miejsca i pory roku. Częste przebywanie poza domem czy letnie aktywności, takie jak wycieczki i biwakowanie, mogą stanowić wyzwanie, dlatego warto zawsze mieć przy sobie podróżną szczoteczkę do zębów, płyn do płukania jamy ustnej i etui na alignery. Po spożyciu słodkich lub kwaśnych potraw i napojów należy koniecznie umyć zęby i wyczyścić nakładki, aby zapobiec rozwijaniu się chorób zębów i dziąseł.

– Utrzymywanie dobrych nawyków higieny jest niezbędne, aby zapewnić najlepsze wyniki oraz ogólne zdrowie jamy ustnej podczas leczenia. Dobre praktyki, takie jak szczotkowanie zębów po każdym posiłku i czyszczenie alignerów przed ich ponownym założeniem, mogą zapobiec demineralizacji szkliwa, zmniejszyć ryzyko próchnicy i chorób dziąseł podczas terapii. Możliwość zdejmowania nakładek przed jedzeniem lub piciem znacznie ułatwia utrzymanie prawidłowej higieny – podsumowuje dr Paweł Machała.