Polscy CEO chcą pozyskać kompetencje ESG poprzez akwizycje

Blisko trzy czwarte ankietowanych prezesów z Polski chce rozwijać firmę przez fuzje i przejęcia. Dla 20% prezesów celem akwizycji jest poprawa wskaźników ESG – wynika z badania CEO Outlook Survey 2022 przeprowadzonego przez EY.

Pandemia zredefiniowała sposób w jaki funkcjonują przedsiębiorstwa i zarządzający nimi menedżerowie. Obecnie dużo większym wyzwaniem dla prezesów jest utrzymanie wzrostu wartości zarządzanego przez nich przedsiębiorstwa: często sytuacja wymusza na nich rewizję portfela i zmianę podejścia do otaczającego ich ekosystemu.

Po ubiegłorocznych rekordach, gdy na świecie odnotowano fuzje i przejęcia o wartości 5,5 bilionów USD, apetyt CEO w Polsce na akwizycje jest bardzo wysoki. Rodzimi prezesi deklarują, że skupiają się na wzroście organicznym i równolegle 71% ankietowanych CEO wskazuje, że spodziewa się aktywnie poszukiwać możliwości fuzji i przejęć w ciągu najbliższych 12 miesięcy. To 12 pkt. proc. więcej niż światowa średnia na poziomie 59%, która jest na najwyższym historycznie poziomie – wynika z badania CEO Outlook Survey 2022 przeprowadzonego przez EY. 

- Transakcje wciąż są kluczowym instrumentem w wachlarzu inwestycji będącym do dyspozycji prezesów. Pomimo, że CEO, którzy sfinalizowali w ostatnich miesiącach transakcje, skupią się na integracji aktywów, działalność transakcyjna w Polsce powinna pozostać na wysokim poziomie również w tym roku – mówi Arkadiusz Gęsicki, Partner EY-Parthenon, odpowiedzialny za działalność EY-Parthenon w Polsce i krajach bałtyckich.

ESG napędza transakcje

Wśród poszukiwanych przez polskie firmy możliwości transakcji, najczęściej wskazywane są mniejsze przejęcia w ramach tej samej branży w celu zwiększania udziałów (20% ankietowanych). Również 20% prezesów deklaruje zainteresowanie akwizycjami, które mogą pomóc poprawić wskaźniki odpowiedzialności społecznej (ESG), czy ranking środowiskowy. 

Bezpośrednio na maila

Bądź na bieżąco i subskrybuj newsletter EY 

- Globalny trend wzrostu znaczenia czynników odpowiedzialności środowiskowej, społecznej i zarządczej (ESG) dociera powoli do polskich firm. Najszybszą drogą do pozyskania kompetencji w tym obszarze dla rodzimych korporacji i menedżerów jest rozwój przez akwizycje. Wyzwaniem w realizacji tej strategii może być integracja takich podmiotów, często różniących się kulturą korporacyjną, stąd rola fachowego doradcy jest nie do przecenienia – mówi Arkadiusz Gęsicki.

Pandemia przeszkadzała finalizacji transakcji

Przejęcia i akwizycje to również spora dawka ryzyka. W ciągu ostatnich 12 miesięcy większość (88%) planowanych transakcji w Polsce nie doszło do skutku. W 41% odpowiadała za to pandemia, w 20% obawy o ocenę regulatora w ramach ochrony konkurencji, a w 18% - napięcia geopolityczne lub interwencja regulacyjna. Czołowi menedżerowie w polskich firmach obawiają się, że tendencja ta utrzyma się w kolejnych miesiącach – 78% ankietowanych CEO obawia się zmian prawnych i interwencji rządu w fuzje i przejęcia. To dużo więcej niż średnia światowa na poziomie 52%.

Polskie firmy przede wszystkim chcą planować wzrost nieorganiczny poza granicami kraju: jedynie 27% ankietowanych deklaruje, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy najprawdopodobniej będzie szukać celu przejęcia w Polsce. Spośród rynków zagranicznych najczęściej podawano Wielką Brytanię (36%) a następnie Belgię, Kanadę, Danię i Niemcy (po 9%). Na świecie najczęściej wybieranym celem akwizycji jest USA (47%), po Chinach (16%), Wielkiej Brytanii (15%), Indiach (13%) i Niemczech (9%).

Zrównoważony rozwój napędza M&A

Część rodzimych prezesów ankietowanych przez EY wskazuje czynniki zrównoważonego rozwoju jako powód zainteresowania transakcjami M&A. CEO interesuje przede wszystkim możliwość poprawienia ratingu ESG (26% odpowiedzi), długoterminowa kreacja wartości ze wskaźnikami KPI skoncentrowanymi na zrównoważonym rozwoju (26% wskazań) oraz redukcja ryzyka kosztów związanych z brakiem spełnienia kryteriów ESG (24%).

Z badania EY wynika, że CEO w Polsce do wdrożenia zrównoważonego rozwoju w firmach zachęcają czynniki zewnętrzne. Presja państwa, regulatorów i społeczeństwa jest na tyle silna w opinii prezesów, że w ich ocenie stanowić będzie główny powód wprowadzania strategii zrównoważonego rozwoju w biznesie (32%). Za niemal równie istotny prezesi uważają dostosowanie swojego modelu biznesowego w celu wpływania na zmiany u konkurencji i klientów (30%). 20% spodziewa się, że takie działania mogą przynieść wymierne korzyści – obniżenie kosztów kapitału w firmie. 18% jest zdania, iż pozycja lidera zrównoważonego rozwoju umożliwi im pozyskanie przewagi konkurencyjnej. Żaden z przebadanych przez EY prezesów nie uznał, że zrównoważony rozwój jest podstawą długoterminowej strategii rozwoju zarządzanej przez niego firmy.

- Pandemia przyspieszyła rozwój zrównoważonej transformacji wśród CEO na świecie. Ponad trzy czwarte respondentów naszego globalnego badania określiło aspekty ESG jako niezwykle ważne lub ważne przy podejmowaniu strategicznych decyzji, a jedna czwarta respondentów wyraźnie dostrzega przewagę konkurencyjną wynikającą z uzyskania pozycji lidera w dziedzinie zrównoważonego rozwoju. Spodziewam się, że polscy prezesi również będą coraz mocniej stawiać na ESG – mówi Arkadiusz Gęsicki.

Z badania EY wynika, że prezesi w Polsce coraz śmielej patrzą w kierunku zrównoważonego rozwoju, a na ich realne działania ma wpływ presja ze strony akcjonariuszy: 8 na 10 prezesów spotkało się z oporem inwestorów lub udziałowców we wprowadzaniu strategii ESG. To o 15 pkt. proc więcej niż średnia światowa (65%). Połowa CEO w Polsce deklaruje, że inwestorzy i udziałowcy chcą najpierw sprawdzić skuteczność realizacji strategii ESG przez konkurencję, 48% prezesów uważa, że inwestorzy i udziałowcy nie są przekonani co do kosztów i długoterminowego zwrotu z inwestycji w ESG.

O badaniu

Ankieta CEO Outlook Survey 2022 jest częścią serii CEO Imperative, wskazującej kierunki działania, które mają pomóc prezesom w określeniu i ewentualnym przeformułowaniu sposobu funkcjonowania zarządzanych przez nich organizacji. Badanie przeprowadzono w 45 krajach na całym świecie. Pytania zadawano CEO firm z 13 sektorów w okresie listopad-grudzień 2021. Ankieta w Polsce objęła 50 prezesów dużych firm. Badane przedsiębiorstwa w 82% stanowiły firmy notowane na giełdzie, a spośród nich 78% to spółki portfelowe funduszy private equity.