Na świątecznym posterunku

Nadchodzące święta dla żołnierzy będą czasem służby. Dotychczasowe wnioski o wsparcie ze strony wojska jakie wpływają do Brygad OT i Dowództwa WOT wskazują, że każdego dnia w czasie Świąt Bożego Narodzenia w działania przeciwkryzysowe będzie zaangażowanych nawet 2,5 tysiąca żołnierzy.

Najwięcej żołnierzy w okresie świątecznym będzie kierowanych do wsparcia szpitali (nawet do 60% wszystkich delegowanych sił), w tym gros z nich będzie realizowało zadania w przyszpitalnych punktach pobierania wymazów. Kolejne zadanie, które pochłonie znaczną część sił delegowanych w tym czasie do działań to wsparcie policji w monitoringu osób przebywających na kwarantannie i ocenie ich potrzeb. Znaczne siły będą też kierowane do wsparcia samorządów oraz organizacji pozarządowych, placówek opiekuńczych (jak DPS-y i ZOL-e). W gotowości do dodatkowego wsparcia będą wszyscy pozostali żołnierze zawodowi i ochotnicy, którzy przypomnijmy, pełnią czynną służbę wojskową i mogą być delegowani do zadań w trybie natychmiastowego stawiennictwa.

Świąteczny tok służby żołnierzy jest ustalany na szczeblu brygad OT oraz batalionów lekkiej piechoty. Podstawą planowania są wnioski o wparcie kierowane przez instytucje takie jak: szpitale, placówki medyczne, stacje sanitarne, ośrodki pomocy społecznej, domy pomocy społecznej oraz inne placówki opiekuńcze, policję, samorządy, organizacje pozarządowe, stacje krwiodawstwa i inne.

Brygady OT przyjmują różne rozwiązania w zakresie organizacji wsparcia udzielanego w okresie świąteczno – noworocznym. Zasadą jednak jest podział na dwa okresy. Ci żołnierze, którzy będą zaangażowani w działania w czasie świąt co do zasady będą mieli wolne w czasie Sylwestra i Nowego Roku. Wyjątkiem są placówki „covidowe”, tam żołnierze pełnią służbę w dyżurach dwutygodniowych, po których przechodzą w okres kwarantanny.  

Zaangażowanie wojska w działania przeciwkryzysowe jest realizacją jednej z trzech głównych misji Sił Zbrojnych RP, tj. wsparcia administracji publicznej i społeczeństwa w sytuacjach kryzysowych. Pozostałe dwie misje odnoszą się do obrony niepodległości państwa i niepodzielności jego terytorium oraz działań na rzecz międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Żołnierze Wojska Polskiego już od początku bieżącego roku angażują się we wsparcie walki państwa z pandemią koronawirusa. Każdego dnia w działania jest zaangażowanych nawet 10 tys. żołnierzy, od 6 do 7 tys. z nich wykonuje zadania w ramach operacji pod kryptonimem „Trwała Odporność”, kolejnych 10 tys. pozostaje w gotowości do podjęcia działań.

Znaczną część zadań przeciwkryzysowych realizowanych przez Siły Zbrojne RP wykonują obecnie żołnierze Wojsk Obrony Terytorialnej. Charakterystyczną cechą tego rodzaju sił zbrojnych jest terytorialność, która odróżnia WOT od wojsk operacyjnych. Terytorialność w WOT oznacza ścisłe powiązanie działań danego szczebla ze Stałym Rejonem Odpowiedzialności (brygady / batalionu / kompanii). Drugą cechą jest masowość, a dokładniej mówiąc jednorodne nasycenie środowiska żołnierzami WOT, oparcie pododdziałów o miejscowe zasoby.

Cechy te, dają wojskom Obrony Terytorialnej możliwość natychmiastowej mobilizacji, przez co są w stanie bez zbędnej zwłoki przystąpić do wykonywania zadań. Dodatkowym atutem jest to, że jednostki terytorialne rekrutowane są z „obywateli – okresowych żołnierzy” którzy zamieszkują Stały Rejon Odpowiedzialności (SRO). Ma to bardzo duży wpływ na determinację w realizacji zadań które mają związek z ochroną lokalnych społeczności. Ponadto, w istotny sposób, działanie w terenie znanym wpływa na podniesienie potencjału tkwiącego w tej formacji. Sprzyja to, w razie konieczności niesienia pomocy, w szybkim tworzeniu i rozwijaniu, elastycznej struktury wojskowej państwa, a tym samym podnoszeniu poziomu bezpieczeństwa obywateli.

Kolejnym bazowym czynnikiem, który jest korzystny z punktu widzenia realizacji misji wsparcia społeczeństwa lokalnego przez Wojska Obrony Terytorialnej, jest  decentralizacja dowodzenia. Struktury WOT tworzone w oparciu o podział administracyjny kraju sięgają do poziomu powiatu. Sprzyja to szybkiemu reagowaniu i  udzielaniu pomocy społeczeństwu i predysponuje w pierwszym rzędzie Wojska Obrony Terytorialnej do wykonywania niemilitarnych kroków na rzecz lokalnej społeczności.