Obchody Rewolucji Węgierskiej 1956 roku w Polsce

Z okazji 60. rocznicy Rewolucji Węgierskiej również w mediach RTV będziemy mogli zobaczyć i usłyszeć okolicznościowe materiały i programy dotyczące tego historycznego wydarzenia. TVP Historia wyemituje serię filmów, a m.in. w Programie 1 Polskiego Radia od 24 października do 10 listopada w audycji „Cztery pory roku” usłyszymy fragmenty książki Gyuli Csicsa pt. „Budapeszt 1956. Pamiętnik dwunastolatka” w tłumaczeniu Anny Butrym. Natomiast 23 października wieczorem Pałac Kultury i Nauki w Warszawie oraz katowicki Spodek rozbłysną kolorami flagi węgierskiej. Oprócz tego czeka nas wiele innych atrakcji, jak przeglądy filmowe, konferencje naukowe czy koncerty, których szczegóły są dostępne na stronie kulturawegierska.pl.

Powstanie Węgierskie wybuchło 23 października 1956 roku, kiedy to na ulice Budapesztu wyszli studenci domagający się m.in. wolnych wyborów i wycofania wojsk sowieckich z kraju. 10 listopada po wielu walkach opór został brutalnie stłumiony. 21 X – 7 XI na Rynku Głównym koło Ratusza we Wrocławiu będzie wisiała węgierska flaga narodowa.

Historia niewinności

Oficjalnie obchody 60 rocznicy wybuchu Rewolucji Węgierskiej 1956 roku otwiera prapremiera spektaklu ,,Ilonka Tóth” w wykonaniu aktorów Teatru Narodowego z Budapesztu mająca miejsce 21 października na Dużej Scenie Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. Tytułowa bohaterka przedstawienia w reż. Attila Vidnyánszkyego jest wzorowana na autentycznej postaci: 24-letniej studentce medycyny aresztowanej przez komunistów po wydarzeniach październikowych. Dziewczyna zostaje fałszywie oskarżona przez komunistyczne władze o zabójstwo funkcjonariusza bezpieki i skazana na śmierć. Władza chciała w ten sposób udowodnić, iż inicjatorami powstania nie byli zwykli mieszkańcy, a pospolici przestępcy. Ilona Tóth stała się na Węgrzech symbolem okrucieństwa reżimu komunistycznego.

Naoczna historia

Widzowie TVP Historia w 60. rocznicę Rewolucji będą mogli obejrzeć cykl filmów opowiadających o tych wydarzeniach. Rozpocznie go 21 października o godz. 16:55 dokument „Polskie lato, węgierska jesień” w reżyserii Zofii Kunert. To wspomnienia osób walczących na ulicach Budapesztu jesienią 1956 roku, a także opowieść o Polakach, którzy udzielali Węgrom pomocy w czasie walk.

Film „Z wyciągniętymi rękami” w reżyserii Roberta Kaczmarka emitowany 22 i 23 października zaprezentuje m.in. porównanie sposobów walki z komunizmem w obu krajach oraz efekty wolnościowych zrywów. „Nasz brat Béla Varga” w reżyserii Sylwestera Kiełbiewskiego opowie 23 października o godzinie 19.20 o życiu i działalności węgierskiego księdza Béla Vargi, który podczas II wojny światowej organizował opiekę na polskimi uchodźcami. 30 października o godzinie 19.30 zobaczymy dokument „Za ołowianą bramą. Kardynał József Mindszenty” w reżyserii Gilberto Martinelliego, a 30 października o 22.30 film pt.  „Zdławiona nadzieja – Węgry 1956” w reżyserii Macieja Zakrockiego. Cykl w TVP Historia zakończy się 4 listopada. Tego dnia o godz. 16.40 będzie można zobaczyć film „13 lat, 13 minut” w reż. Marka Maldisa, o godz. 22.25 rozpocznie się film „Niepochowany” w reżyserii Márty Mészáros, który przedstawia losy Imre Nagya, byłego premiera Węgier, który podczas Powstania domagał się wycofania z kraju wojsk sowieckich i zapowiadał wolne wybory. W ramach zemsty został osądzony przez reżim Jánosa Kádára w tajnym procesie i skazany na śmierć.

Lektura w radiu

W Programie 1 Polskiego Radia od 24 października do 10 listopada w audycji „Cztery pory roku” o godz. 10.35 usłyszymy fragmenty książki Gyuli Csicsa pt. „Budapeszt 1956. Pamiętnik dwunastolatka” w tłumaczeniu Anny Butrym. Czterominutowe fragmenty będzie czytał aktor Teatru Studio w Warszawie, znakomity interpretator prozy Wojciech Żołądkowicz. Na innych antenach będzie można również usłyszeć wiele okolicznościowych nagrań rozmów i  wywiadów także z naocznymi świadkami tamtejszych wydarzeń.

Obchody od morza do Tatr

W całej Polsce będzie miały miejsce liczne obchody, konferencje, koncerty i inne formy upamiętnienia ówczesnych wydarzeń. W celu poznania ich harmonogramu serdecznie zapraszamy na stronę: www.kulturawegierska.pl